Komisja Europejska chce ułatwień dla pomocy państw na rzecz ekologicznego transportu

Art. 108 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) nakłada na państwa członkowskie obowiązek zgłaszania Komisji Europejskiej wszelkiej pomocy państwa i wdrażania takiej pomocy dopiero po zatwierdzeniu przez Komisję. Zgodnie z art. 108 ust. 4 i art. 109 TFUE Rada, na wniosek Komisji, może zezwolić Komisji na zwolnienie z obowiązku uprzedniego zgłoszenia i zatwierdzenia przez Komisję określonych kategorii pomocy, które tylko w ograniczonym stopniu mogą zakłócać konkurencję.

W tym celu Komisja przyjmuje rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych, w których określa, jakie kryteria muszą być spełnione, by dana pomoc mogła być uznana za zgodną z unijnymi zasadami pomocy państwa. Pomoc spełniająca takie kryteria może być przyznawana bez zgłoszenia.

Uproszczenie procedur pomocowych

– Przyjęty przez Komisję wniosek umożliwi uproszczenie procedur dotyczących pomocy państwa przeznaczonej na wspieranie takich rodzajów transportu, jak kolej, żegluga śródlądowa i transport multimodalny, które są mniej zanieczyszczające i bardziej zrównoważone niż transport wyłącznie drogowy. Wniosek ten nie tylko usprawnia zasady mające zastosowanie do pomocy państwa, lecz także jest zgodny z celami Europejskiego Zielonego Ładu oraz strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności – powiedziała wiceprzewodnicząca wykonawcza Margrethe Vestager.

Proponowane rozporządzenie Rady opiera się na rozległym doświadczeniu zebranym przez Komisję przez lata stosowania art. 93 TFUE w odniesieniu do koordynacji transportu oraz wytycznych w sprawie pomocy państwa w sektorze kolejowym z 2008 r. Ponadto opiera się on na ocenie adekwatności pomocy państwa z 2020 r., w której stwierdzono, że konieczna jest nowelizacja aktualnych przepisów dotyczących transportu, ponieważ wytyczne dotyczące sektora kolejowego są przestarzałe i nie odzwierciedlają istotnych zmian regulacyjnych i rynkowych.

Wsparcie koordynacji transportu

Zmiany te obejmują w szczególności otwarcie rynków kolejowych na konkurencję oraz priorytety polityczne UE w kontekście Europejskiego Zielonego Ładu, które zwiększyły znaczenie przejścia z transportu drogowego na bardziej ekologiczne rodzaje transportu, aby osiągnąć unijny cel redukcji emisji wyznaczony na rok 2050.

Nowe rozporządzenie Rady, zaproponowane w kontekście przeglądu wytycznych w sprawie pomocy państwa w sektorze kolejowym, umożliwi Komisji uznanie niektórych kategorii pomocy państwa na rzecz bardziej ekologicznych rodzajów transportu za zgodne z rynkiem wewnętrznym. Kategorie te obejmują niektóre rodzaje pomocy na rzecz transportu kolejowego, żeglugi śródlądowej i transportu multimodalnego, w szczególności pomoc wspierającą koordynację transportu, które tylko w ograniczonym stopniu mogą zakłócić konkurencję.

Wyłączenia grupowe

Po przyjęciu rozporządzenia przez Radę, Komisja zamierza przyjąć rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych zwalniające państwa członkowskie z obowiązku uprzedniego zgłaszania Komisji środków pomocy należących do tych kategorii. Zapewni to pewność prawa, uprości procedury i ograniczy biurokrację dla państw członkowskich, umożliwiając jednocześnie Komisji ukierunkowanie kontroli pomocy państwa na przypadki potencjalnie najbardziej zakłócające konkurencję.

Ponadto umożliwi to sektorowi transportu dostosowanie się do zasad transformacji ekologicznej i cyfrowej zgodnie ze strategicznymi celami Komisji, w szczególności z celami Europejskiego Zielonego Ładu oraz strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności.

Proponowane rozporządzenie będzie teraz przedmiotem debaty w Radzie.